20141231

Zespół doktora Strangelove

Wyobraźcie sobie, że pytacie się swojego kolegi, jak zamierza spędzić Sylwestra. Ten odpowiada Wam, że z jego lewą ręką - Zosią, po czym obdarza Was jednoznacznym uśmiechem... Co ciekawe, wcale może mu nie chodzić o to, co myślicie.

Każdy z nas ma lepsze lub gorsze poczucie własnego ciała. Co się dzieje jednak w momencie, gdy kończynę naszego ciała uważamy za część świata zewnętrznego i dana kończyna faktycznie się tak zachowuje?

Zespół obcej ręki polega na niekontrolowanych ruchach ręki (zazwyczaj niedominującej) bez świadomości i zgody gospodarza. Ręka danej osoby może do tego stopnia być "samodzielna", że gospodarz może próbować powstrzymywać i szarpać się z własną, "obcą" ręką! Taka ręka może  "z własnej woli" sięgać po różne rzeczy, przeszkadzać "normalnej" ręce, bić gospodarza i innych, a nawet dusić. Nie wspominam o obmacywaniu innych ludzi w miejscach publicznych...

"Obca" ręka powstaje zazwyczaj w wyniku wypadku lub urazu mózgu (wylew, guz mózgu, tętniak), jednak może też pojawić się po kalozotomii (przecięcie spoidła wielkiego mózgu).

Pierwszy przypadek został zanotowany w roku 1908. Praworęczna kobieta przeżyła udar w prawej półkuli mózgu. Rehabilitacja przeszła pomyślnie oprócz jednego: jej lewa ręka miała jakby swój "umysł"... Na przykład, gdy lewa ręka łapała coś, kobieta nie mogła tego puścić. Na początku jej lekarz, neuro-psychiatra Kurt Goldstein zakwalifikował ją, jako osobę cierpiącą na paranoję. Co kolejnych objawów można było dołączyć brak "czucia" ręki (nie mogła wskazać, gdzie jest). Jej ręka co jakiś czas z własnej "woli" wycierała kobiecie twarz i tarła oczy. W końcu doktor dał za wygraną i nie zwracał się do swojej pacjentki, jak do osoby chorej psychicznie.

Żeby sobie jakoś radzić, pacjenci z zespołem obcej ręki często nazywają swojego "towarzysza", zazwyczaj negatywnie nacechowanymi przezwiskami.

Konkretnie odpowiedzialne obszary za tę niefortunną "chorobę" należą do części mózgu, które kontrolują planowanie ruchu i ostateczny jego wynik. Są to płat czołowy i spoidło wielkie mózgu (ogólnie to ujmując). W zależności od rodzaju uszkodzenia tych obszarów, zespół obcej ręki może dawać różne objawy.

Niestety, nie ma lekarstwa na to schorzenie. Można jedynie opanować "rękę obcego" dając jej tymczasowe zajęcie, na przykład, przedmiot do trzymania...